“We moeten meer met elkaar praten”
VARSSEVELD – Veel pubers zijn er groot mee geworden, de ‘Hoe overleef ik-boeken (afgekort HOI) van Francine Oomen. Een serie van vijftien boeken, die verscheen tussen 1998 en 2015. Hierin draait het om Rosa en haar vrienden, die worstelen met typische puberzaken als verliefdheid, populariteit, eetstoornissen, scheidingen van ouders. Toen vorig jaar een fan op TikTok vroeg wanneer Oomen een nieuw boek zou ‘droppen’, om de periode na het afstuderen te overleven, was dit aanleiding voor de auteur om een vervolg te schrijven voor haar lezers van toen. Twee weken geleden verscheen ‘Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel?’. Op uitnodiging van boekhandel Rutgers vertelde Oomen hier afgelopen zondagmiddag, 24 september, meer over in het Borchuus, waar ze werd geïnterviewd door Joyce de Schepper en Dominique Bosman.
Door Ria Tuenter
Binnen een dag werden meer dan 25.000 exemplaren van dit nieuwe ‘HOI’-boek verkocht, verscheen herdruk naar herdruk en staat het op nummer één in de bestsellerlijst. Het was Jurriaan Hendriks die circa een jaar geleden de oproep voor een vervolg op TikTok deed. Hierna stroomde de mailbox van Oomen vol: “Ik kreeg op één dag maar liefst 4.500 berichten”, vertelt ze. “Lange, openhartige mails. Ik had een paar maanden nodig om ze allemaal te lezen. Vroeg me vaak af ‘weten je ouders hiervan?’ Het was een enorme klus om een keuze maken uit alle persoonlijke verhalen die me werden toevertrouwd. Omdat ik het gevoel had dat dit boek geschreven wilde worden, heb ik de rollen omgedraaid en aan Rosa – en later ook aan de andere personages – gevraagd hoe het nu met ze gaat. En toen begon Rosa gewoon te vertellen. De antwoorden sprak ik tijdens lange wandelingen in op mijn dictafoon. Toen ze was uitverteld, deed ik de deur open en kwam Jonas binnen. Degenen die in het boek wilden, stonden steeds voor de deur.”
Spreken is goud
De Schepper vraagt hoe ze zich Rosa, die elf was toen de serie begon, heeft eigengemaakt. “Eigenlijk zijn alle personages stukjes van mij”, antwoordt Oomen. “Ik gebruik wel eens een cake als metafoor. Het zijn allemaal plakjes van mij, en Rosa is de dikste plak. Het was wel spannend of ik ze allemaal weer wakker kon kussen; of ik me kon herinneren wat ik allemaal verzonnen had.”
Rode draad in de boeken van Oomen is dat we meer met elkaar moeten praten. “Vertel elkaar vaker waar je het moeilijk mee hebt of waar je je voor schaamt”, betoogt Oomen. Zwijgen is zilver, spreken is goud en niet andersom, zoals in het spreekwoord. We delen heel veel online. Vooral de mooie buitenkant. We laten onze successen zien, niet ons falen. Dat zorgt voor veel onzekerheid. Het lijkt alsof iedereen het goed voor elkaar heeft, maar jij niet. We moeten opnieuw leren praten over onze gevoelens en wat ons raakt. Als wij delen waar we echt mee worstelen, verbreken we de ban en gaan anderen er ook over praten.”
Stay true
Oomen houdt een krachtig pleidooi voor een verandering van het huidige lessysteem op scholen. “Jullie worden vaak bestempeld als een problematische generatie”, zegt Oomen tegen de overwegend jongvolwassenen in de zaal. “Maar er is niks mis met jullie, er is iets mis met ons systeem. Ik pleit voor een nieuw verplicht basisvak op school en dat is ‘zelfkennis’. We krijgen allerlei cognitieve vakken, leren braaf rijtjes uit ons hoofd. Maar wat heb je aan kennis, zonder zelfkennis. Waarom mogen we niet zijn wie we willen zijn. Er is een soort omwenteling nodig. Expressie is de remedie tegen depressie. We moeten onze eigen kracht terughalen. ‘Blijf trouw aan jezelf, ‘stay true’.”